Certyfikacja Professional Scrum Master II (PSM II) to zaawansowany poziom dla praktyków Scrum, wymagający solidnej wiedzy teoretycznej oraz praktycznej. Przygotowanie do egzaminu PSM II wymaga nie tylko zrozumienia zasad Scrum, ale także ich zastosowania w rzeczywistych sytuacjach. Oto przewodnik po materiałach, które pomogą Ci osiągnąć głębsze zrozumienie kluczowych tematów i lepiej przygotować się do egzaminu.
Agile Manifesto
Dokument Agile Manifesto to fundament zwinnego podejścia. Manifest zawiera cztery kluczowe wartości:
- Ludzie i interakcje ponad procesy i narzędzia
- Działające oprogramowanie ponad obszerną dokumentację
- Współpraca z klientem ponad negocjowanie umów
- Reagowanie na zmiany ponad realizację założonego planu
Ponadto, Manifest Agile jest uzupełniony o dwanaście zasad, które koncentrują się na dostarczaniu wartości dla klienta, ciągłej poprawie jakości oraz elastyczności w obliczu zmian. Celem Manifestu jest promowanie podejścia, w którym zespoły mogą szybko reagować na zmieniające się wymagania i tworzyć produkty o wysokiej wartości.
Liberating Structures
Liberating Structures to zbiór prostych, ale skutecznych technik facylitacyjnych, które pomagają w angażowaniu wszystkich uczestników spotkań i warsztatów. Składa się z ponad 30 metod, takich jak „1-2-4-All” czy „Nine Whys,” które ułatwiają współpracę, innowacyjne myślenie oraz podejmowanie decyzji. Każda struktura jest oparta na specyficznych zasadach i mikrostrukturach, co sprawia, że mogą być stosowane w różnych kontekstach, od spotkań zespołowych po planowanie strategiczne. Dzięki nim uczestnicy są bardziej aktywni i zaangażowani, co prowadzi do lepszych wyników i większej efektywności zespołowej.
Retrospective Wiki
Strona Retrospective Wiki jest zasobem poświęconym planowaniu retrospektyw dla zespołów Agile. Zawiera różnorodne pomysły, techniki i plany retrospektyw, które można dostosować do różnych potrzeb i sytuacji zespołowych. Celem retrospektyw jest refleksja nad poprzednim cyklem pracy, identyfikacja sukcesów, wyzwań oraz możliwości poprawy. Strona oferuje inspirację dla Scrum Masterów i liderów zespołów, pomagając im prowadzić efektywne spotkania retrospektywne, które sprzyjają ciągłemu doskonaleniu procesów i współpracy w zespole.
Retromat
Strona Retromat to narzędzie online zaprojektowane do tworzenia inspirujących i różnorodnych planów retrospektyw dla zespołów Agile. Retromat pomaga Scrum Masterom i liderom zespołów wybierać odpowiednie aktywności, które można dostosować do unikalnych potrzeb i celów zespołu. Strona dzieli proces retrospektywy na pięć kluczowych faz:
- Setting the Stage (przygotowanie atmosfery) – aktywności, które pomagają wprowadzić zespół do retrospektywy i stworzyć otwartą, bezpieczną atmosferę.
- Gathering Data (zbieranie danych) – techniki, które pomagają zespołowi zebrać informacje o ostatnim cyklu pracy, identyfikując co działało, a co wymaga poprawy.
- Generating Insights (generowanie wniosków) – metody pomagające zrozumieć przyczyny problemów i odkrywać głębsze wnioski.
- Deciding What to Do (decyzje i planowanie) – narzędzia umożliwiające zespołowi podjęcie decyzji o konkretnych krokach do poprawy.
- Closing the Retrospective (zamknięcie retrospektywy) – aktywności służące do podsumowania i zakończenia retrospektywy w pozytywny sposób.
Retromat oferuje setki gotowych pomysłów na każdą fazę retrospektywy, co pozwala na elastyczne i kreatywne podejście do planowania spotkań. Dzięki temu zespoły mogą uniknąć monotonii i stale urozmaicać retrospektywy, co sprzyja zaangażowaniu oraz ciągłemu doskonaleniu procesu.
Bridging the Management Gap
Artykuł "Bridging the Management Gap" na stronie InfoQ analizuje problem oporu kadry zarządzającej wobec wprowadzania Agile na szeroką skalę. Autor, Tiago Garcez, opisuje "lukę menedżerską" – sytuację, w której organizacje przyjmują Agile w IT, lecz nie zmieniają sposobu zarządzania i nie wprowadzają głębszych reform. Garcez wskazuje, że korzenie tego problemu sięgają epoki przemysłowej i koncepcji centralnej kontroli. Sugeruje, że efektywne wdrożenie Agile wymaga przemyślenia i zaangażowania menedżmentu na poziomie organizacyjnym, aby umożliwić rzeczywiste zmiany.
The Cost of Fear in Organizational Change
Artykuł "The Cost of Fear in Organisational Change" na InfoQ omawia, jak strach przed zmianą wpływa na organizacje i ich zdolność do adaptacji. Autorka, Oana Juncu, wskazuje, że choć ludzie są ciekawi nowych rzeczy, to jednocześnie zmiany postrzegane są jako zagrożenie. Organizacje często kompensują ten strach przez intensywne planowanie i zarządzanie ryzykiem, które jednak dają jedynie złudne poczucie kontroli i prowadzą do kosztów wynikających z nadmiernych zabezpieczeń. Artykuł sugeruje, że zwiększenie poczucia bezpieczeństwa psychologicznego pracowników może obniżyć „koszt strachu” i umożliwić bardziej elastyczne podejście do zmian.
How do you estimate an Agile project?
Dokument "How do you estimate an Agile project?" jest przewodnikiem po różnych podejściach do estymacji w projektach zwinnych, szczególnie w środowiskach technologicznych. Ebook analizuje tradycyjne metody estymacji oraz zwinne podejścia, wyjaśniając ich wady i zalety.
- Znaczenie estymacji – Dlaczego estymacja jest kluczowa dla planowania projektów i zarządzania zasobami.
- Różnorodne techniki estymacji – Od punktów historyjek (Story Points) po złożone metody, jak Wycenianie Grupowe.
- Czynniki wpływające na dokładność estymacji – Jak czynniki takie jak niepewność, wielkość zespołu czy zmienność wymagań mogą wpłynąć na wyniki estymacji.
- Zasady i pułapki estymacji – Wskazówki, jak unikać typowych błędów oraz jak zwiększyć precyzję przewidywań.
Dokument podkreśla również, że celem estymacji nie jest uzyskanie dokładnych prognoz, ale lepsze zrozumienie zakresu projektu i związanych z nim ryzyk.
Illustrations of ScrumAnd
Artykuł "Illustrations of ScrumAnd" autorstwa Gunthera Verheyena analizuje pojęcie „ScrumAnd”, czyli sytuacje, gdy organizacje stosują Scrum, ale dodają do niego dodatkowe praktyki lub role, co wpływa na jego efektywność. Verheyen wskazuje, że sam Scrum jako framework jest celowo niekompletny, co daje przestrzeń na dostosowania w zależności od kontekstu organizacji. Autor omawia, jak dodatki do Scrum mogą wzbogacić procesy, jeśli są stosowane właściwie, np. w roli Product Ownera czy definicji "Done". Przykłady te pokazują, że przemyślane rozszerzenia Scrum mogą zwiększyć efektywność, współpracę i płynność pracy zespołów.
There’s value in the Scrum Values
Artykuł "There’s Value in the Scrum Values" autorstwa Gunthera Verheyena analizuje znaczenie pięciu wartości Scrum: Zaangażowania, Skupienia, Otwartości, Szacunku i Odwagi. Verheyen wyjaśnia, że te wartości są podstawą społecznej i etycznej strony Scrum, wpływając na decyzje, działania i zachowania zespołów. Zamiast traktować Scrum jako sztywną metodologię, autor podkreśla rolę wartości w kształtowaniu atmosfery zespołu i wspieraniu efektywnej współpracy. Wartości te pomagają zespołom Scrum nie tylko spełniać cele, ale i stale doskonalić się w pracy nad produktem.
Everyday Kanban
Strona Everyday Kanban opisuje metodę Kanban jako system do organizacji pracy poprzez optymalizację przepływu wartości i wprowadzanie zmian w sposób ewolucyjny. Kanban skupia się na zarządzaniu przepływem pracy, wizualizacji procesu oraz ograniczeniu pracy w toku (WIP). Kluczowe zasady Kanban to:
- Rozpocznij z obecnym procesem,
- Dąż do stopniowych zmian,
- Szanuj obecne role i procesy,
- Zachęcaj do przywództwa na wszystkich poziomach.
Podstawowe elementy obejmują wizualizację przepływu, ograniczanie WIP, zarządzanie przepływem, definiowanie zasad procesu oraz ciągłe doskonalenie.
What is Extreme Programming?
Strona szczegółowo omawia metodę Extreme Programming (XP), która koncentruje się na pięciu kluczowych wartościach: prostocie, komunikacji, feedbacku, odwadze i szacunku. XP opiera się na współpracy całego zespołu, w tym regularnej obecności reprezentanta biznesowego, który określa wymagania i priorytety. Kluczowe praktyki XP obejmują m.in.:
- Gra Planowania (Planning Game): iteracyjne planowanie i prognozowanie,
- Para Programowanie (Pair Programming): kodowanie przez dwóch programistów jednocześnie dla wyższej jakości,
- Testowanie Sterowane Testami (TDD): tworzenie kodu w oparciu o zautomatyzowane testy,
- Ciągła Integracja (Continuous Integration): ciągłe łączenie i testowanie kodu.
Te praktyki umożliwiają zespołom szybkie dostarczanie działającego oprogramowania oraz elastyczne reagowanie na zmiany wymagań.
Disciplined Agile
Strona Disciplined Agile (DA) przedstawia ramy, które wspierają organizacje w osiągnięciu zwinności biznesowej poprzez elastyczne dostosowanie procesów. DA jest zestawem praktyk i narzędzi, które łączą zasady Agile, Lean oraz podejście do pracy oparte na celach i dostosowaniu procesów do potrzeb. DA oferuje zespołom możliwość wyboru najbardziej odpowiedniego sposobu pracy (WoW - Way of Working), dopasowanego do kontekstu biznesowego. Framework ten uwzględnia różne skale, od pojedynczych zespołów po całe przedsiębiorstwa, i sprzyja ciągłemu doskonaleniu oraz usprawnieniu procesów.
User Story Mapping
Strona User Story Mapping opisuje metodę mapowania historii użytkownika, która pomaga zespołom lepiej zrozumieć funkcjonalność systemu i potrzeby użytkowników. User Story Mapping wizualizuje backlog jako model, ukazując procesy i kontekst użytkowników w sposób łatwy do zrozumienia. Narzędzie to umożliwia identyfikację braków w backlogu oraz efektywne planowanie wydań, co sprzyja dostarczaniu wartości dla biznesu i użytkowników. Metoda ta wspiera zespoły w rozmowach o produkcie i pozwala na lepsze zrozumienie pełnego cyklu życia systemu.
Impact Mapping
Strona Impact Mapping opisuje tę technikę planowania strategicznego, która wspiera organizacje w skutecznym dostarczaniu projektów i produktów przez wizualizację zależności między działaniami zespołu a celami biznesowymi. Impact Mapping pomaga unikać niepotrzebnych funkcjonalności, ułatwia priorytetyzację i wspiera podejmowanie decyzji na poziomie strategicznym. Mapy wpływu tworzą tzw. „big-picture view” dla zespołów i sponsorów, co zwiększa przejrzystość oraz pozwala na dynamiczne dostosowywanie planów do zmieniających się potrzeb rynku. Dzięki temu organizacje mogą osiągnąć realne efekty, nie ograniczając się jedynie do dostarczania oprogramowania.
Semantic Versioning
Strona Semantic Versioning (SemVer) definiuje standard wersjonowania oprogramowania poprzez format MAJOR.MINOR.PATCH. Zgodnie z SemVer:
- MAJOR – zwiększa się, gdy wprowadza się zmiany niezgodne z wcześniejszym API,
- MINOR – zwiększa się, gdy dodaje się nową funkcjonalność zgodną z wcześniejszym API,
- PATCH – zwiększa się przy poprawkach błędów zgodnych z API.
SemVer promuje spójność w wersjonowaniu, co zmniejsza problemy z kompatybilnością między zależnymi pakietami w dużych projektach.
Scrum and XP from the Trenches - 2nd Edition
Książka Scrum and XP from the Trenches - 2nd Edition autorstwa Henrika Kniberga oferuje praktyczny przewodnik po wdrażaniu Scrum i praktyk Extreme Programming (XP) w rzeczywistym środowisku pracy. Publikacja opisuje, jak zespół liczący około 40 osób w jednej ze szwedzkich firm eksperymentował z różnymi elementami Agile, takimi jak wielkość zespołów, długość sprintów, strategie testowania i praktyki XP, aby stale doskonalić procesy. Książka zawiera porady, typowe pułapki oraz wskazówki dotyczące skalowania i współpracy wielu zespołów, co czyni ją wartościowym zasobem dla osób wdrażających Scrum i XP.
Scaling Scrum with Nexus
Strona Scaling Scrum with Nexus na Scrum.org przedstawia ramy Nexus jako rozwiązanie do skalowania Scrum na wiele zespołów pracujących nad jednym produktem. Nexus jest oparty na zasadach i rolach Scrum, dodając minimalne dodatkowe elementy, aby koordynować pracę między zespołami i radzić sobie z typowymi wyzwaniami przy dużych projektach. Kluczowe praktyki Nexus to regularne integracje i zwinne zarządzanie zależnościami, co wspiera przejrzystość oraz przyspiesza dostarczanie wartości.
Scaled Agile Framework (SAFe)
Strona Scaled Agile Framework (SAFe) przedstawia framework SAFe jako kompleksowe podejście do skalowania metod Agile w dużych organizacjach. SAFe łączy zasady Agile, Lean oraz DevOps, umożliwiając efektywne zarządzanie wieloma zespołami pracującymi nad złożonymi projektami. Framework oferuje różne konfiguracje dostosowane do specyficznych potrzeb organizacji, od małych zespołów po całe portfele projektów. Kluczowe elementy SAFe to synchronizacja zespołów, strategia portfela, zarządzanie przepływem wartości oraz nacisk na ciągłe doskonalenie i elastyczne dostosowywanie strategii.
Large Scale Scrum (LeSS)
Strona Large Scale Scrum (LeSS) prezentuje framework LeSS jako podejście do skalowania metody Scrum w dużych organizacjach, które obejmuje wiele zespołów pracujących nad jednym produktem. LeSS zachowuje prostotę i koncentruje się na podstawowych zasadach Scrum, dodając minimalne zasady, role i struktury, aby wspierać efektywną współpracę na większą skalę. Framework obejmuje dwie główne konfiguracje: standardowy LeSS dla mniejszych grup zespołów oraz LeSS Huge dla dużych organizacji z większą liczbą zespołów. LeSS promuje wartości takie jak przejrzystość, efektywność i doskonalenie techniczne, zapewniając elastyczne podejście do skalowania Agile.
Blog Romana Pichlera
Blog Romana Pichlera koncentruje się na zarządzaniu produktami w zwinnych środowiskach. Roman, ekspert w tej dziedzinie, udostępnia artykuły dotyczące strategii produktu, zarządzania backlogiem, tworzenia roadmap, ról produktowych, oraz praktyk Scrum i Agile. Blog oferuje praktyczne porady dla Product Ownerów i menedżerów produktów, dotyczące między innymi definiowania wizji produktu, skutecznego zarządzania interesariuszami, oraz tworzenia wartościowych doświadczeń użytkowników. Dodatkowo, Pichler udostępnia narzędzia i szablony wspierające efektywne planowanie i realizację strategii produktowej.
Mountain Goat Software Blog
Na blogu Mountain Goat Software, prowadzonym przez Mike’a Cohna, znajdziesz wiele artykułów dotyczących user stories (historii użytkownika). Blog ten omawia praktyczne aspekty tworzenia, zarządzania i priorytetyzacji user stories w kontekście Agile. Cohn opisuje techniki, takie jak INVEST (Niezależne, Negocjowalne, Wartościowe, Estymowalne, Małe, Testowalne) oraz 3C (Card, Conversation, Confirmation), które pomagają zespołom zwinnych programistów w tworzeniu precyzyjnych i wartościowych user stories. Artykuły na blogu zawierają także wskazówki dotyczące pracy Product Ownera oraz komunikacji z interesariuszami w celu lepszego zrozumienia potrzeb użytkowników i efektywnego zarządzania backlogiem.
Value Proposition Canvas
Artykuł How to Really Understand Your Customer with the Value Proposition Canvas opisuje, jak używać Value Proposition Canvas do głębszego zrozumienia klientów i ich potrzeb. Narzędzie to pomaga wizualizować zależność między "pracami do wykonania" (Jobs to Be Done) klientów a produktami i usługami firmy. Proces zaczyna się od zrozumienia "bólów" (Pain Points) i "korzyści" (Gains) klientów oraz przypisania odpowiednich rozwiązań, które łagodzą bóle lub tworzą wartości.
Lean Canvas
Artykuł "An Introduction to Lean Canvas" na Medium (link niestety niedostępny) prawdopodobnie wyjaśnia, jak Lean Canvas wspiera przedsiębiorców i zespoły w opracowywaniu modeli biznesowych. Lean Canvas, stworzony przez Asha Maurya, jest uproszczoną wersją Business Model Canvas, dostosowaną do potrzeb startupów i projektów opartych na szybkiej iteracji. Składa się z dziewięciu kluczowych elementów, takich jak problem, rozwiązanie, unikalna propozycja wartości, kluczowe wskaźniki oraz przewaga konkurencyjna.
Lean Canvas umożliwia szybkie testowanie hipotez dotyczących modelu biznesowego, pozwalając zespołom na elastyczne dostosowanie strategii do zmieniających się warunków rynkowych.
Business Model Canvas Made Easy
Strona The 20 Minute Business Plan: Business Model Canvas Made Easy autorstwa Alexa Cowana wyjaśnia, jak używać Business Model Canvas (BMC) do opracowania prostego i przejrzystego modelu biznesowego. BMC składa się z dziewięciu kluczowych elementów, takich jak segmenty klientów, propozycja wartości, kanały, relacje z klientami, strumienie przychodów, kluczowe zasoby i aktywności, partnerstwa oraz struktura kosztów.
Narzędzie pomaga przedsiębiorcom i zespołom szybko opracować model biznesowy, skupić się na kluczowych obszarach działalności oraz zachować elastyczność w reagowaniu na zmiany rynkowe.
TastyCupcakes
Strona TastyCupcakes to zasób dla Agile Coachów i facylitatorów, oferujący szeroką gamę gier i ćwiczeń, które można wykorzystać w szkoleniach i warsztatach z zespołami. Gry te pomagają w rozwijaniu umiejętności współpracy, budowaniu zespołów, rozwiązywaniu konfliktów, a także wprowadzaniu i wzmacnianiu metod zwinnych.
Każde ćwiczenie jest szczegółowo opisane i zawiera instrukcje, aby ułatwić ich wdrożenie. Strona jest popularnym narzędziem wspierającym kreatywność oraz zaangażowanie uczestników, co pozwala skutecznie wzbogacić procesy edukacyjne i retrospektywy w zespołach Agile.
Drive: The Surprising Truth About What Motivates Us
Film "Drive: The Surprising Truth About What Motivates Us" oparty na badaniach Daniela Pinka, wyjaśnia motywację w pracy. Pink pokazuje, że motywacja finansowa działa jedynie przy prostych, mechanicznych zadaniach, natomiast przy złożonych zadaniach kreatywnych istotniejsze są trzy elementy: autonomia (samodzielność w działaniu), mistrzostwo (doskonalenie umiejętności) i cel (poczucie znaczenia pracy).
Te czynniki pomagają budować wewnętrzną motywację, co prowadzi do lepszej wydajności i zaangażowania w pracy, szczególnie w dynamicznych środowiskach, takich jak zespoły Agile.
Distributed Agile
Artykuł Distributed Agile autorstwa Matthew Simonsa i Stevena Boswella podkreśla, że chociaż rozproszony rozwój oprogramowania jest trudny, może stanowić strategiczną zdolność firmy. Autorzy przedstawiają ramy i praktyki Agile, które pomagają budować zdrowe, rozproszone środowisko pracy.
Product Owner Summary
W filmie Product Owner Summary Kniberg wyjaśnia, jak Product Owner (PO) zarządza backlogiem, ustala priorytety i współpracuje z interesariuszami oraz zespołem deweloperskim. PO jest odpowiedzialny za wybór najbardziej wartościowych historii użytkownika i często musi podejmować trudne decyzje, takie jak odrzucenie mniej istotnych funkcji.
Kluczowe wyzwanie dla PO to równoważenie potrzeb interesariuszy z możliwościami zespołu, aby skutecznie realizować cele projektu.
Navigating Conflict
Wideo Navigating Conflict autorstwa Lyssy Adkins przedstawia, jak najlepsze zespoły Agile postrzegają konflikt jako siłę napędową do poprawy wyników. Adkins proponuje model zarządzania konfliktami, który prowadzi zespoły przez pięć poziomów – od „Problemu do rozwiązania” po „Wojnę światową”.
Każdy poziom koncentruje się na empatii i perspektywie ludzkiej, podkreślając, że Agile opiera się przede wszystkim na ludziach i ich interakcjach, co widać najlepiej w momentach konfliktu.
Reinventing Organizations
W wykładzie Reinventing Organizations Frederic Laloux analizuje kluczowe wnioski ze swojej książki o nowoczesnych modelach zarządzania. Laloux pokazuje, że wiele osób czuje rozczarowanie tradycyjnymi metodami zarządzania i poszukuje lepszych sposobów prowadzenia firm, organizacji non-profit, szkół czy szpitali.
Inspirujący wykład odkrywa nowe organizacje, które rewolucjonizują tradycyjne podejście do zarządzania, tworząc środowiska pełne siły i ducha, znacznie wykraczające poza konwencjonalne modele.