W kontekście Agile często pojawiają się terminy "menadżer" i "lider". Chociaż mogą wydawać się one wymienne i występuje między nimi wiele podobieństw, warto poznać również istotne różnice w definiowaniu tych odpowiedzialności.
W organizacjach często spotykamy stanowiska menadżerów, taka odpowiedzialność nie istnieje jednak w samym Scrumie. Głównym zadaniem menadżera w organizacji stosującej Scrum lub innym frameworku opartym o podejście Agile jest usunięcie przeszkód stojących na drodze zespołu, zapewnienie zasobów niezbędnych do realizacji produktu oraz monitorowanie postępów pracy. Menadżer musi także dbać o to, by komunikacja między członkami zespołu była płynna i efektywna.
Koncentruje się na zapewnieniu, że wszystkie procesy są realizowane zgodnie z planem. Bierze odpowiedzialność za zarządzanie zasobami i rozwiązywanie problemów logistycznych. Śledzi postępy pracy, wykorzystanie budżetu i zasobów oraz zapewnia, że cele są osiągane w ustalonym czasie. Efektywnie komunikuje się z różnymi interesariuszami, dostarczając im regularnych aktualizacji i raportów.
Z kolei lider Agile skupia się bardziej na ludziach niż procesach. Jego/jej celem jest inspirowanie i motywowanie zespołu do pracy, a także wspieranie indywidualnego rozwoju każdego członka zespołu. Liderem w podejściu Agile może być zarówno Scrum Master (lider w zakresie poprawiania efektywności poprzez właściwe stosowanie zasad Scruma), jak i Product Owner (lider w kontekście zwiększania wartości Produktu) oraz Deweloper (lider w zakresie wprowadzania innowacji).
Lider Agile rozumiany jako mentor pomaga rozwiązywać konflikty i budować silne relacje wewnątrz zespołu. Kluczowe jest tu tworzenie otwartego środowiska, w którym wszyscy czują się swobodnie, dzieląc się pomysłami i feedbackiem. W roli lidera Scrum Master wspiera zespół w stosowaniu frameworków zgodnych z podejściem Agile, pomaga w rozwoju umiejętności i promuje kulturę ciągłego doskonalenia. Organizuje i ułatwia spotkania Agile, takie jak Daily Scrum, Planowanie Sprintów i Retrospekcje, z naciskiem na maksymalizację efektywności. Działa jako mediator w rozwiązywaniu konfliktów w zespole, pomagając utrzymać pozytywną atmosferę i wysoką wydajność. Promuje eksperymentowanie i adaptację w zespole, co jest kluczowe dla ciągłego ulepszania procesów i produktów.
Menadżer i lider Agile, mimo różnic w odpowiedzialnościach, dążą do wspólnych celów. Cele zapewniają kierunek działania i pomagają w organizacji pracy zespołu. Zarówno menadżer, jak i lider Agile powinien umieć jasno formułować zarówno krótko-, jak i długoterminowe cele oraz sprawiać, że stają się one wspólnym zadaniem dla wszystkich członków grupy. To wymaga nie tylko umiejętności planowania i organizacji, ale także elastyczności w dostosowywaniu planów do zmieniających się okoliczności oraz zdolności do przekazywania informacji zwrotnej w sposób konstruktywny.
Motywacja stanowi fundament efektywnej pracy grupowej, wpływając bezpośrednio na zaangażowanie i produktywność poszczególnych członków zespołu. Skuteczny lider potrafi rozpoznać indywidualne potrzeby poszczególnych osób i dostosować do nich strategie motywacyjne, tak aby każdy czuł się doceniony i widział sens swojej pracy.
Chociaż odpowiedzialności menadżera i lidera Agile mogą się pokrywać, istotne różnice decydują o ich unikalnych wkładach w projekt:
W zależności od dojrzałości zespołu z którym pracuje dany Menadżer bądź Lider Agile, będą oni stosowali inne techniki oraz dobierali inny sposób komunikacji. Trudno jest np. wymagać, aby zespół, który dopiero co poznaje siebie oraz zakres pracy nad Produktem, doskonale orientował się w zawiłościach pracy danej organizacji - tutaj Lider przejmie rolę bardziej decyzyjną, aby pomóc zespołowi skuteczniej i efektywniej się wdrożyć. W miarę upływu czasu i zbierania doświadczeń zespół nie będzie wymagał już aż takiego wsparcia i wtedy Lider Agile może skupić się na kształtowaniu kultury i tzw. dobrych praktyk.
Obie role wymagają doskonałych umiejętności komunikacyjnych, zdolności do szybkiego rozwiązywania problemów oraz głębokiego zrozumienia filozofii Agile. Ważne jest, aby menadżerowie i liderzy Agile pracowali razem nad tworzeniem środowiska sprzyjającego innowacjom, ciągłemu uczeniu się i adaptacji do zmieniających się warunków. Ich współpraca ma kluczowe znaczenie dla sukcesu projektów prowadzonych w duchu metodyki Agile, gdzie priorytetem jest dostarczanie wartości dla klienta poprzez efektywną pracę zespołu.
Podsumowując, aby być “dobrym” Menadżerem w środowisku zwinnym trzeba uskuteczniać w sobie postawy liderskie, natomiast aby być dobrym liderem nie trzeba być manadżerem danego zespołu.
